Phụ huynh cần chuẩn bị những gì cho bé vào lớp 1?

Như chúng ta đã biết, năm nay do tình hình diễn biến phức tạp của dịch Covid19, học sinh trong cả nước phải nghỉ học ở nhà để thực hiện giãn cách xã hội và phòng chống dịch Covid 19. Mọi công tác giáo dục, tuyền truyền đến phụ huynh và học sinh phải thực hiện bằng việc dạy học online… Trong hơn 3 tháng nghỉ dịch, giáo viên trường MN Mỹ Đình 1 đã tiến hành dạy học qua video nhằm cung cấp cho học sinh những kiến thức, kỹ năng mới. Đặc biệt,đội ngũ giáo viên lớp mãu giáo lớn thường xuyên thực hiện và xây dựng các video làm quen với toán và chữ cái nhằm đảm bảo cho các con nhận biết, làm quen và phát âm đúng 29 chữ cái trong chương trình và các kiến thức toán học cần thiết cho các con vào lớp 1.

Ngay sau khi các con học sinh mầm non quay trở lại trường học, nhà trường và các lớp luôn quan tâm chú trọng đến việc thực hiện các công tác phòng chống dịch và công tác chăm sóc giáo dục, đảm bảo an toàn cho 100% trẻ đến lớp. Để đảm bảo thực hiện tiến độ kết thúc năm học 2019-2020, đặc biệt đối với trẻ lớp mẫu giáo lớn, bên cạnh việc thực hiện kế hoạch chương trình đã tinh giảm theo chỉ đạo của Bộ GD&ĐT, giáo viên các lớp đã tăng cường ôn luyện, củng cố những kiến thức về toán và chữ cái cho học sinh, chuẩn bị tâm thế và kiến thức, kỹ năng tốt nhất trước khi trẻ bước vào lớp 1.

Với những gia đình có con bước vào ngưỡng cửa lớp 1, chắc chắn các bậc phụ huynh không khỏi băn khoăn, làm thế nào để con em mình nhanh chóng thích ứng với môi trường học mới? Có cần học chữ, học toán trước hay không?... Hiểu được tâm lý lo lắng của phụ huynh, bài viết này sẽ cung cấp những thông tin bổ ích để phụ huynh có thể chuẩn bị tâm thế tốt nhất cho con vào lớp 1.

1. Chuẩn bị về mặt thể lực:

 Chuẩn bị thể lực cho trẻ là một việc làm quan trọng đòi hỏi chúng ta phải có sự quan tâm sâu sắc. Một cơ thể khoẻ mạnh là tiền đề vật chất giúp cho trẻ phát triển năng lực hoạt động trí tuệ ở trường tiểu học. Chuẩn bị về mặt thể lực cho trẻ không đơn thuần là sự chuẩn bị về lượng phát triển chiều cao và trọng lượng cơ thể, mà còn là sự chuẩn bị về chất, năng lực làm việc bền bỉ, dẻo dai, có khả năng chống lại sự mệt mỏi của thần kinh, cơ bắp, độ khéo léo của bàn tay, tính nhanh nhạy của các giác quan… Phụ huynh cần tạo một chế độ sinh hoạt, ăn uống, nghỉ ngơi, luyện tập, dạy trẻ rèn luyện một cách khoa học và hợp lý cả về thời gian và phù hợp với đặc điểm phát triển riêng của từng trẻ.

2. Chuẩn bị về mặt phát triển trí tuệ:

Trí tuệ ở đây là những hiểu biết nhất định của trẻ về các sự vật, hiện tượng xung quanh như nắng, mưa, nóng, lạnh, thứ bậc trong gia đình, được thực hiện thông qua các hoạt động như: hoạt động học tập (qua các tiết học: văn học, làm quen với môi trường xung quanh, làm quen chữ cái, làm quen với toán, hoạt động vui chơi…) Trẻ cần đạt được những yêu cầu của các môn học, hoạt động. Đó chính là hành trang và là vốn hiểu biết rất cần thiết để trẻ bước vào lớp 1 tự tin và vững vàng. Vì vậy phụ huynh cần kết hợp với giáo viên rèn cho trẻ các thao tác trí tuệ, có sự hiểu biết vể bản thân, gia đình, môi trường xung quanh, các biểu tượng định hướng về thời gian, không gian đồng thời có kỹ năng thực hiện hoạt động trí óc như biết so sánh, phân tích, tổng hợp,….

Rất nhiều phụ huynh nôn nóng cho con học chữ khi vừa bước vào độ tuổi mẫu giáo lớn. Việc cho con học chữ quá sớm thể hiện sự gấp gáp, nóng lòng của phụ huynh cho con chạy đua với việc học, đốt cháy giai đoạn phát triển của trẻ bất chấp các tác hại về lâu dài. Thực tế đã chứng minh rằng, những trẻ đọc thông viết thạo trước khi vào lớp 1 chưa chắc đã về đích hiệu quả so với những trẻ bắt đầu học ghép vần, viết chữ khi vào lớp 1. Việc học cần căn cứ vào sự phát triển tâm - sinh lý của trẻ, nó mang tính bền vững và phát triển đồng tâm. Ép trẻ học quá sớm vô tình chúng ta làm mất đi sự tập trung chú ý và hứng thú học tập của trẻ sau này.

3. Chuẩn bị về mặt tình cảm - xã hội:

Giáo dục cho trẻ ý thức về bản thân như đặt các câu hỏi để kích thích trẻ biểu lộ những suy nghĩ, cảm xúc của mình thông qua tranh ảnh, hình vẽ, thơ, chuyện. Khuyến khích trẻ tự tổ chức các trò chơi đặc biệt là trò chơi phân vai theo chủ đề. Giáo dục trẻ có thói quen tự phục vụ bản thân.

Giúp trẻ tự lựa chọn và tham gia các hoạt động chơi nhằm phát triển tính tự tin, tự lực và sáng tạo của trẻ.

Giáo dục trẻ ý thức chấp hành nội qui, qui định ở trường, lớp học, những nơi công cộng, chấp hành luật an toàn giao thông.

Giáo dục trẻ ý thức và thái độ cư xử phù hợp đối với người thân trong gia đình như ông, bà, cha, mẹ, anh, chị, em, chú, bác,…..

Giáo dục trẻ tạo dựng mối quan hệ tốt đẹp với bạn bè, cô giáo và những người lớn khác trong trường mầm non, đồng thời giúp trẻ có những biểu tượng chính xác về trường phổ thông, về các mối quan hệ giữa bạn bè, thầy cô giáo, từ đó kích thích lòng mong mỏi, háo hức được đến trường học tập của trẻ.

Biết cách ứng xử, lễ phép, kính trọng với mọi người xung quanh, nhằm chuẩn bị dần cho trẻ thích ứng với những quan hệ xã hội ở trường tiểu học.

4. Chuẩn bị về mặt ngôn ngữ:

Giúp trẻ diễn đạt điều mình muốn một cách mạch lạc, rõ ràng.

Phụ huynh nên kết hợp với giáo viên để biết cách dạy trẻ phát âm 29 chữ cái trong chương trình mẫu giáo, cách làm quen với các mẫu chữ in thường, viết thường, in hoa.

Cho trẻ làm quen với cách đọc: hướng đọc, từ phải sang trái, từ dòng trên xuống dòng dưới, “đọc” truyện qua các tranh vẽ, đọc phải diễn cảm, các tranh vẽ phải đẹp và to, chữ viết rõ ràng, to, chữ sử dụng trong sách là chữ in thường.…

5. Chuẩn bị một số kỹ năng cần thiết cho hoạt động học tập và tinh thần:

Xây dựng cho trẻ một góc học tập gọn gàng, đẹp mắt, phù hợp với điều kiện sẵn có của mình nhằm giúp trẻ thích thú đối với việc ngồi vào bàn học.

Giúp trẻ chọn lựa sách, đọc sách cho trẻ nghe và trẻ có thể “đọc vẹt” sách . Ngoài ra cần chọn đồ chơi phù hợp với lứa tuổi trẻ đặc biệt là đồ chơi chữ cái, số.

Có thể dẫn trẻ đến thăm trường Tiểu học và chỉ cho trẻ biết các phòng, lớp học, sân chơi…

Được chuẩn bị tốt về mặt tinh thần đối với trẻ cũng rất quan trọng. Trẻ có một tinh thần tốt, luôn luôn vui vẻ, thích thú trong mọi công việc, và đặc biệt là luôn vươn tới, luôn mong mỏi mình sẽ được đi học lớp 1 đó là một điều rất tốt. Vì vậy, phụ huynh hãy giành thời gian cho trẻ, để trò chuyện, chơi cùng và luôn động viên, khích lệ trẻ ngoan, biết vâng lời người lớn, hoàn thành các nhiệm vụ được người lớn giao cho.

6. Chuẩn bị cho việc học đọc.

Làm quen cách đọc các từ, câu đơn giản như hướng dẫn trẻ đọc tên trẻ trong bảng danh sách lớp, gọi tên một số đồ vật được ghi trên những đồ dùng cá nhân, bảng chữ ghi tên đồ vật thường dùng (như bút chì, giấy,sách..), nhận biết và viết tên của bản thân.

Dạy trẻ cách ngồi xem sách, phụ huynh cần lựa chọn những sách có hình ảnh sinh động ngoài bìa nhằm gây hứng thú cho trẻ đối với sách. Trẻ nhận ra các từ mới trong truyện, mong muốn được đọc truyện qua đó trẻ được khám phá các ký hiệu và mẫu chữ khác nhau, kích thích sự tò mò tìm hiểu các từ và chữ.

7. Chuẩn bị cho việc học viết.

Phụ huynh có thể mua những quyển sách tập tô, tập vẽ giúp trẻ làm quen với các nét cơ bản của chữ viết tiếng Việt và biết cách đưa nét tạo thành chữ viết.

Chơi các trò chơi luyện ngón tay nhằm rèn luyện vận động của các cơ nhỏ và sự khéo léo của các ngón tay, sự phối hợp tay mắt như chơi buộc dây, cài cúc, xếp hột hạt, chơi lăn bóng, chuyền bóng, ném trúng đích,…

Trên đây là bài viết chia sẻ những kinh nghiệm cần chuẩn bị cho trẻ có tâm thế tốt nhất khi vào lớp 1. Kính chúc các bậc phụ huynh và các con học sinh có nhiều sức khỏe và có tâm thế tốt nhất khi vào lớp 1.